مجله خبری روزلاگ: کاندیدای اصلح چه ویژگی دارد؟ به کسانی باید رأی داد؟ ملاک ها، شرایط و ویژگی های کاندیدای اصلح کدام است؟ در این یادداشت به ویژگی ها و شرایط کاندیدای اصلح از دیدگاه حضرت علی (ع) پرداخته شده است. با ما همراه باشید:
احمد طحانی با عنوان «شرایط و ویژگی های کاندیدای اصلح از منظر امام علی (ع)» نوشت: این جمله معروف را تقریبا همه شنیده ایم که «مجلس در رأس امور است!» اما به نظر می رسد برای انتخابات مجلس، به اندازه انتخابات ریاست جمهوری، چه در بین آحاد مردم و چه در بین احزاب و تشکل های سیاسی «حساسیت» وجود ندارد.
واقعیت این است که «مجلس» جایگاه ویژه ای دارد و کارکرد آن، اگر به معنی واقعی کلمه، مجلسی «اثرگذار» باشد، بسیار بیشتر از آن چیزی است که در ذهن مردم نقش بسته است. علت این مسئله هم روشن است: در طول حیات مبارک «جمهوری اسلامی ایران» هنوز آن مجلس شایسته و بایسته ای که باید، شکل نگرفته است و در طول این سالها و در ادوار مختلف، تنها شمه ای از «مجلس تراز نظام اسلامی» را شاهد بوده ایم.
اما با توجه به اهمیت بحث رأی و انتخاب مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی، در این مطلب سعی شده است شاخصه ها و شرایط کاندیدای «اصلح» از دیدگاه امام علی (ع) بررسی شود و مولفه های استخراج شده به صورت خلاصه و تیتروار مورد واکاوی قرار گیرد.
در نامه ۵۳ نهج البلاغه، امام علی (ع) خطاب به مالک اشتر، نکاتی را مرقوم داشته اند که وظیفه همه علاقهمندان به نظام مقدس جمهوری اسلامی، و نیز همه کسانی که با دیدگاه دینی، «حب وطن» دارند یا به لحاظ منطقی، سودای «سرافرازی ایران» را در سر دارند، این است که بارها و بارها این نامه را بخوانند و با موازین و رهنمودها و شاخصه های آن انس بگیرند، و سپس به انتخاب «سرنوشت» چهارساله مجلس شورای اسلامی دست بزنند. کلام نورانی امام علی (ع) سراسر درس و عبرت است، لیکن در این مقاله، صرفا به بررسی اجمالی ۱۰ مورد از شاخصه های نامزد اصلح پرداخته می شود. برخی از ویژگی ها و شاخصه های یک نماینده اصلح از دیدگاه امام علی (ع) عبارتند از:
- عدالت محوری
شاید مهمترین نیاز امروز مردم، چشیدن طعم شیرین و حلاوت اثرگذار «عدالت» از سوی مسئولان خود باشد. امام علی (ع) با اینکه عدالت محوری موجب جلب اعتماد مردم می شود می فرمایند: «با گسترش عدالت در بین مردم و مهربانی با رعیت، مورد اعتماد آنان خواهی شد.»
- مردم داری
یکی از مشکلاتی که در رابطه با برخی از نمایندگان مجلس ذکر می شود، دوری نامزدها از مردم پس از پایان انتخابات است. امام علی (ع) می فرمایند: «مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرار ده و با همه دوست و مهربان باش.»
- پاک دستی
یکی دیگر از ویژگی های نماینده تراز جمهوری اسلامی، پاک دستی است. نماینده مجلس شورای اسلامی باید بتواند در فرصت ها و شرایط ویِژهای که در آن قرار می گیرد، به «منافع عمومی» بیاندیشد و بر اساس آن تصمیم بگیرد؛ نه «منافع شخصی». امام علی (ع) در این رابطه به مالک می فرمایند: «هوای نفست را در اختیار گیر و از آنچه حلال نیست خویشتن داری کن. پس بهترین اندوخته تو باید اعمال صالح باشد.»
- انجام کار برای رضای خدا
نماینده مجلس باید در نظر داشته باشد که «عالم محضر خداست» و در محضر حضرت حق، هر عمل و قدم و تصمیمی، باید در جهت رضای او باشد. امام علی (ع) مالک را به «تقوی» و «اطلاعت از خدا» و «عبادت» توصیه کرده و می فرمایند: «نیکوترین وقت ها و بهترین ساعات شب و روز را برای خود و خدای خود انتخاب کن. اگرچه هرگاه نیت تو درست باشد، و مردم در آسایش باشند، همه وقت های تو برای خداست.»
- اخلاق محوری
یکی از مواردی که متن مردم را همواره رنجانده است، جار و جنجال های سیاسی و دعواهای حزبی و جناحی بین سیاستمردان کشور است. چراکه این امر، وقت و حوصله و توان مسئولان را به جای «خدمت به خلق» صرف پاسخ یا حمله های بی فایده سیاسی می کند. امام علی (ع) یکی از شاخصه های نماینده اصلح را «تواضع و پرهیز از غرور و تکبر» و به بیانی «اخلاق محوری» ذکر کرده و می فرمایند: «خود بزرگ بینی دل را فاسد و دین را پژمرده می کند و موجب از بین رفتن نعمت ها است. اگر به خاطر مقام و قدرتی که داری دچار تکبر یا خود بزرگ بینی شدی، به بزرگی حکومت پروردگار که برتر از توست نگاه کن که این کار تو را از آن سرکشی باز می دارد.»
- توجه و تمرکز به متن مردم
این مشکل، از ابتدای انقلاب تاکنون وجود داشته است که برخی از نمایندگان مجلس، به جای توجه به «متن مردم» و خواسته های آنها، به اهداف سیاسی طیف مطبوع خود توجه داشته اند! امام علی (ع) این نکته را به مالک گوشزد می کنند که باید به «عامه مردم» و خواسته و نیاز آنها توجه شود، نه میل و خواسته «خواص جامعه». حضرت می فرمایند: «ستون های استوار دین و اجتماعات پر شور مسلمین و نیروهای ذخیره دفاعی، عموم مردم هستند. پس به آنها گرایش داشته باش و اشتیاق تو با عوام مردم باشد. خواص جامعه همواره بار سنگینی را بر حکومت تحمیل می کنند. زیرا در روزگار سختی یاریشان کمتر، در اجرای عدالت از همه ناراضی تر، در خواسته هایشان پافشارتر، در عطا و بخشش ها کم سپاس تر، به هنگام منع خواسته ها دیر عذرپذیرتر، و در برابر مشکلات کم استقامت تر هستند.»
- توجه ویژه به محرومان
امام خمینی (ره) بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی، و خلف صالح ایشان، امام خامنه ای (حفظه الله) همواره مسئولان را به توجه ویژه به محرومان سفارش کرده اند. این جمله از امام خمینی (ره) را که «محرومان ولی نعمت ما هستند» یا «افتخار انقلاب ما حمایت از پابرهنگان» است را تقریبا همه شنیده اند. اما واقعیت این است که خوی «اشرافیگری» برخی از مسئولان، و نیز سیاست های نادرست اقتصادی و پافشاری بر آن، تاکنون این هدف را به شکلی شایسته و بایسته برآورده نساخته است. امام علی (ع) درباره این مهم، یعنی «توجه به محرومان و اقشار ضعیف جامعه» می فرمایند: «مبادا سرمستی حکومت تو را از رسیدگی به محرومان باز دارد. که هیچ وقت انجام کارهای فراوان و مهم، عذری برای ترک مسئولیت های کوچکت نخواهد بود. همواره در فکر مشکلات آنان باش و از آنها روی برمگردان. به ویژه امور کسانی را بیشتر رسیدگی کن که از کوچکی به چشم نمی آیند و دیگران آنان را کوچک می شمارند و کمتر به تو دسترسی دارند.»
- صداقت
یکی از مهمترین ویژگی های «سیاست علوی» بر خلاف «سیاست اموی» اصل مهم «صداقت» است. سیاستمداران جهان، ارتباط تنگاتنگی بین «دروغ» و «سیاست» قائلند و در نقلی مشهور، سیاست و دروغ را دو روی یک سکه می دانند! در حالیکه در فرهنگ اسلام ناب محمدی، اصل بر صداقت و راستگویی است. امام علی (ع) به مالک توصیه می کنند که هرگاه خطایی از تو سر زد، «عذرخواهی» کن و با مردم «صادق» باش. ایشان می فرمایند: «حق را به صاحب حق، هر کس که باشد بپرداز و در این کار شکیبا باش و در این شکیبایی را به حساب خدا بگذار. هرگاه رعیت به تو بدگمان گردد، عذر و مشکل خویش را آشکارا با آنان در میان بگذار و با این کار از بدگمانی نجاتشان ده که این ریاضتی برای خودسازی تو و مهربانی کردن نسبت به رعیت است و این عذرخواهی تو، آنان را به پذیرش حق وا می دارد.»
- تلاش برای عمران و آبادانی
در سالهای پس از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی، با وجود همه اختلاف سلیقه ها، کارشکنی ها و احیانا غرض ورزی ها و خیانت های سیاسی، عمران و آبادانی قابل توجهی صورت گرفته است که با قبل از انقلاب قابل مقایسه نیست. اما طبعا در این حوزه جا برای کار بسیار است. یکی از ویژگی های نماینده اصلح از دیدگاه امام علی (ع) نیز تلاش بی وقفه برای عمران و آبادی ملک اسلام است. حضرت می فرمایند: «عمران و آبادانی قدرت تحمل مردم را زیاد می کند.»
- توجه ویژه به کشاورزی
واقعیت این است که همه جنبه های پیشرفت و توسعه کشور بسیار مهم است، اما بحث کشاورزی، به جهت استراتژیک بودن آن باید بیشتر مورد توجه باشد. حضرت علی (ع) در اینباره به مالک می فرمایند: «قطعا ویرانی زمین به جهت تنگدستی کشاورزان است و تنگدستی کشاورزان به جهت غارت اموال از طرف زمامدارانی است که به آینده حکومتشان اعتماد ندارند و از تاریخ گذشتکان عبرت نمی گیرند.»
نویسنده: احمد طحانی
منبع: مجله خبری روزلاگ
استفاده از مطالب مجله خبری روزلاگ با ذکر منبع (www.roozlog.com) بلامانع است.